Waarom je trauma niet heelt door alleen te begrijpen

Trauma zit niet in je hoofd, maar in je systeem. Je kunt geen trauma helen met alleen je ogen. Je denkt dat je het snapt. Je hebt erover gelezen. Video’s gekeken en podcasts geluisterd. Toch blijf je vastlopen. Traumaverwerking is meer dan kennis opdoen; het is een diep, systemisch proces. Narcisme herstel vereist een aanpak die verder gaat dan alleen het cognitieve, een aanpak die je hele wezen raakt.

Waarom? Omdat je patronen niet snapt. Je bent ze. Je moet er met je hele systeem doorheen. Zo doorbreek je patronen en krijg je een nieuwe realiteit.

 Je patronen zijn geen mentale constructies. Ze zijn fysieke reacties en automatische overlevingsstrategieën. Ze ontstaan in je familiesysteem, je cultuur en in je overleving. Je hebt ze niet gekozen. Je hebt ze aangeleerd als een verdedigingsmechanisme.

Dit is het onzichtbare web dat je gevangen houdt. Je gedachten zijn voor 45% waar. De rest is een verzameling van aannames en overtuigingen die je onbewust hebt gevormd. Je hebt van je gedachten overtuigingen gemaakt en deze bepalen nu onbewust je gedrag en je realiteit.

Veelvoorkomende overtuigingen bij narcisme-trauma:

• “Ik ben niet goed genoeg.”
• “Als ik mezelf laat zien, word ik afgewezen.”
• “Ik moet het alleen doen.”
• “Rust nemen is lui.”                                                                               
• “Ik mag geen grenzen stellen.”
• “Als ik controle loslaat, stort alles in.”
• “Ik moet altijd alert zijn, anders word ik gekwetst.”
• “Ik weet niet wat ik wil, dus ik volg maar.”
• “Kwetsbaarheid is gevaarlijk.”
• “Wat zullen andere mensen wel niet denken.”

Je blinde vlekken zijn patronen die je zelf niet kunt zien. Ze zijn zo fundamenteel onderdeel geworden van je identiteit dat je ze niet herkent als een overlevingsstrategie. Het is de waarheid van het spreekwoord: je kunt het label van de fles niet lezen als je in de fles zit. Je gedrag is de fles, en je blinde vlekken zijn de tekst aan de buitenkant.

Dit is de sleutel tot jouw struggle: het menselijk brein wordt voor 98% gestuurd door het onderbewustzijn. Jouw bewuste wil, je verlangen om te veranderen, is die overgebleven 2%. Je kunt nog zo hard met die 2% vechten en zolang de 98% onderbewustzijn vastzit in oude overlevingspatronen, blijf je vastlopen.

Dit verklaart waarom je telkens terugvalt in oude gewoontes, ondanks je beste bedoelingen. Je overtuigingen zijn geen rationele keuzes, het zijn diepgewortelde programma’s. Je onzekerheid en twijfel zijn de symptomen van een intern conflict tussen die 2% en 98%.

Je hebt al die kennis en inzichten en je blijft vastlopen. De reden is simpel: het is een passieve, eenzijdige activiteit. De informatie die je opdoet blijft steken in het bewuste deel van je brein, in die 2%. Maar je patronen en trauma zitten dieper in je hele systeem.

• Het mist co-regulatie en embodiment. Trauma in het zenuwstelsel kan niet geheeld worden in isolatie. Je hebt de veilige, geaarde aanwezigheid van een expert nodig. Dit heet co-regulatie. De expert helpt jouw zenuwstelsel te kalmeren door hun eigen kalmte. Een scherm kan dat niet. Je kunt niet voelen, bewegen en uiten via een scherm. Echte heling is een lichamelijke ervaring, geen mentale.
• Je krijgt geen reflectie. Je blinde vlekken zijn juist blind omdat je ze niet kunt zien. Een video kan je niet spiegelen. Een podcast kan je niet confronteren met je eigen gedrag. Je innerlijk kind, je overlever, je pleaser worden niet aangesproken, omdat er geen interactie is.
• Patronen zijn geen logische structuren. Je kunt ze niet ‘doorlezen’ of ‘begrijpen’ met je hoofd. Ze ontstaan als overlevingsreacties in stressvolle situaties. Proberen ze te veranderen met logische informatie is als proberen een bang kind te kalmeren met een wetenschappelijk rapport.
• Het mist de energetische overdracht. Een groot deel van je trauma zit vast in je energetische veld. Om dit te doorbreken, is er een energetische verbinding nodig die verder gaat dan alleen een scherm.

Wat ik zie in mijn praktijk: de kloof tussen weten en voelen

Mensen komen van coaches met videolessen, zitten vol inzichten en blijven vastzitten in patronen. Mensen komen van psychologen, gepraat, trajecten, en toch geen transformatie.

Waarom? Omdat ze niet geholpen zijn om de kloof tussen hun hoofd en hun lichaam te overbruggen. Zenuwstelsel heling vraagt om meer dan kennis. Het vraagt om een aanraking, een beweging, een energetische shift die alleen kan plaatsvinden in een veilige, geaarde ruimte.

Patronen doorbreek je in het hier en nu. Niet alleen met je hoofd, maar met je hele systeem. Dit is de essentie van transformatieve coaching.

Je kijkt je gedachten aan.

Je voelt je emoties.

Je herschrijft je gedrag.

Je kiest nieuwe gewoontes.

Dit kan niet met video’s, helaas ook niet alleen cognitief in een paar sessies. De mensen die je dit zo aansmeren houden zichzelf en jou voor de gek.

Gedrags- en persoonlijkheidsstoornissen als gevolg van de narcistische dynamiek

De nasleep van narcistische dynamiek—of dat nu in een relatie, gezin of werkcontext is, kan diepe sporen achterlaten in iemands gedrag, identiteit en zenuwstelsel. Wat je vaak ziet, is geen “stoornis” in de klassieke zin, maar een overlevingsstructuur die zich heeft vastgezet. Toch zijn er bepaalde gedrags- en persoonlijkheids-patronen die frequent voorkomen en soms ook klinisch worden gediagnosticeerd.

Veel mensen die een narcistische dynamiek hebben meegemaakt, ontwikkelen specifieke gedragspatronen als gevolg van hun trauma:

• PTSS / CPTSS: Gekenmerkt door hyperalertheid, flashbacks en vermijdingsgedrag, vaak als reactie op langdurige emotionele onveiligheid.
• Angststoornissen: Zoals paniekaanvallen of sociale angst, die voortkomen uit geconditioneerde afwijzing of constante kritiek.
• Depressieve stoornis: Gevoelens van machteloosheid, verlies van eigenwaarde en passiviteit zijn het directe gevolg van chronische onderdrukking.
• Obsessief-compulsief gedrag: Een extreme controlebehoefte of perfectionisme, vaak gedreven door angst voor afwijzing of straf.
• Gedragsstoornissen bij kinderen: Agressie of juist terugtrekking, vaak als gevolg van loyaliteitsconflicten in een narcistisch familiesysteem.

Volgens de DSM-5 zijn er drie clusters van persoonlijkheidsstoornissen. Na narcistische dynamiek zie je vooral kenmerken uit de volgende clusters:

• Cluster A persoonlijkheidsstoornissen: Worden vaak omschreven als excentrieke, teruggetrokken of ‘vreemde’ stoornissen. Het zijn de mensen die energetisch “uit de stroom” lijken te leven omdat hun systeem zich heeft teruggetrokken uit verbinding. Ze zijn vaak hyperalert, sociaal angstig of emotioneel afgevlakt en leven in een wereld die voor hen onveilig of onbegrijpelijk voelt. In gezinnen of relaties met narcistische dynamiek zie je dat deze mensen zich terugtrekken uit contact, wantrouwend worden, emotioneel afvlakken en magisch denken ontwikkelen als coping (bijv. “Als ik dit niet lees, gebeurt het niet”).
• Cluster B – emotioneel en onvoorspelbaar: Een verzamelnaam voor een groep persoonlijkheidsstoornissen die zich kenmerkt door intens emotioneel gedrag, impulsiviteit, relationele instabiliteit en dramatische expressie. In de context van narcisme-trauma zie je vaak dat mensen die hiermee zijn opgegroeid of ermee in relatie zijn geweest, zelf trekken uit dit cluster ontwikkelen—niet als stoornis, wel als overlevingsstrategie.
  • Borderline persoonlijkheidsstoornis: Instabiele relaties, intense emoties en verlatingsangst ontstaan vaak na emotionele verwaarlozing of gaslighting.
  • Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis: extreme behoefte aan bevestiging en moeite met grenzen stellen zijn aangeleerde patronen.
  • Narcistische trekken (niet per se stoornis): Soms ontwikkelt men overcompensatie, grandiositeit of gevoeligheid voor kritiek als spiegeling of overlevingsmechanisme.
• Cluster C – angstig en vermijdend: Omvat drie persoonlijkheidsstoornissen die worden gekenmerkt door angst, onzekerheid en een sterke behoefte aan controle of bevestiging.
  • Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis: Het vermijden van sociale situaties en de angst voor afwijzing ontstaan na langdurige kritiek of schaamte-inductie. De oorsprong is dat je bent opgegroeid met constante kritiek, schaamte of emotionele afwijzing.
  • Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis (OCPD): rigide controle, perfectionisme en angst voor chaos zijn vaak de reacties op onvoorspelbare opvoeders. Je hebt moeite met flexibel zijn en je denkt rigide in zwart-wit, goed-fout. Je hebt emotionele afstand, en je relaties lijden onder hoge eisen en weinig flexibiliteit.
  • Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis: Moeite met zelfstandigheid, sterke behoefte aan zorg en angst om verlaten te worden. Dit komt doordat je ouders had die over-controlerend of emotioneel onbeschikbaar waren. Hierdoor kon je niet emotioneel volwassen worden.

Wat zie jij in je praktijk?

Deze patronen uiten zich in de dagelijkse praktijk als:

• Je raakt uitgeput door het pleasen.
• Je weet niet meer wie je bent.                                                                     
• Je voelt of durft je grenzen niet te stellen.
• Je saboteert jezelf zodra je succes ervaart.
• Je bent emotioneel bevroren en fysiek gespannen.
• Je vermijdt conflicten en kan niet kiezen.
• Je hebt angst om fouten te maken en grenzen te stellen.
• Je bent overmatig aan het denken en analyseren in plaats van te voelen.
• Je hebt behoefte aan bevestiging en moeite met autonomie.
• Je voelt je snel persoonlijk aangevallen en kan reactief zijn.

De oplossing ligt niet in een diagnose. Ze ligt in de herkenning van het patroon. De oplossing is niet alleen praten, maar het reguleren van je zenuwstelsel. Niet alleen inzicht, maar belichaamde, energetische, transformatieve en cognitieve herprogrammering.

Wat helpt wél?

• Zachte co-regulatie: Het lichaam leren dat nabijheid veilig is.
• Trauma-sensitieve begeleiding: Geen push, geen prestatie. Wel ruimte, ritme en responsiviteit.
• Energetische afstemming: Werken met het veld, niet alleen met gedrag.
• Zenuwstelsel Regulatie: Zodat het lichaam mag ontspannen, ontladen en opnieuw vertrouwen.
• Innerlijk kindwerk: Oude hechtingswonden helen via veiligheid, erkenning en liefdevolle spiegeling.
• BRUG-methodiek: Van bewustwording naar reageren, van uiten naar gevoel. Een pad van hoofd naar hart, van overleven naar leven.
• Co-regulatie in verbinding: Want heling gebeurt niet in isolatie, wel in relatie.

De reis naar herstel is een reis van zelfbeschikking en verantwoordelijkheid. Jij bent aan zet in jouw leven. Alles wat je in je realiteit ervaart, is het resultaat van de keuzes die je in het verleden hebt gemaakt. Zonder oordeel of schuld, is dit het principe van oorzaak en gevolg. Als je iets anders wilt ervaren, mag je een andere keuze maken.

Persoonlijke ontwikkeling, het patronen doorbreken en het helen van je trauma, is de enige investering die een levenslang meegaat. Het is onbetaalbaar. Het geeft je de vrijheid en innerlijke vrede om een leven te leiden dat écht van jou is.

Hoe zou jij het vinden als de relatie met jezelf verbetert en je oprecht blij bent met wie je bent? Wanneer je leert om gezonde grenzen te stellen, sla je een brug naar mensen die écht bij je passen.

Je voelt je tevreden, gelukkig en blij. Je bent vol zelfvertrouwen. Het mooiste van alles? Je vindt het niet erg wat anderen van je vinden. De relatie met jezelf is de basis van elke andere relatie in je leven. Door die te herstellen, herstellen alle andere relaties mee.

Reviews & bewijs: de verhalen van bevrijding

  Anonieme reviews zijn te lezen via LinkedIn of op de website.

• Mel: “I can’t recommend Annick enough. She just has this way of making things feel lighter, showing you how to love yourself again from the inside out and she makes it simple, not complicated. She’s kind, patient, and really listens to you. Honestly, she’s one of the easiest people to work with, and if you’re hesitating, don’t. She’ll support you through it all, and you’ll feel like you’ve finally got someone on your side.”
• Ralph: “At Topfit na Narcisme, I finally found the personal guidance I needed. With another coach, I wasn’t making progress because I was only watching videos without feedback. Annick helped me recognize my patterns and see how narcissism had influenced me without placing all the blame externally… The biggest breakthrough was reconnecting with my inner child. I realized that everything I need is already within me. Thanks to Annick’s guidance and structured approach, I feel stronger, communicate better, and truly stand in my power again.”

Jij mag kiezen voor jezelf, voelen, bewegen, helen en ik loop met je mee.

Maak een afspraak voor de shift en ervaar wat het betekent om écht te verschuiven.

Sessie van 90 minuten